Kultura

TO, CO W POLSKOŚCI NAJWAŻNIEJSZE NIE BUDZI ZAINTERESOWANIA

Obraz ilustruje pogłębiające się zjawisko hipokryzji i coraz lepiej widocznego braku prawdziwej wiary w głoszone przez religie treści i zasady. Kościół Katolicki nie jest w tym odosobniony, bo podobny proces przechodziły kiedyś wierzenia w całej Europie zanim przekształciły sie w mozaikę protestantyzmu. Jeśli katolicyzm się pośród nich wyróżniał, to głównie dzięki instytucjonalnej dyscyplinie. Tyle, że dziś i ona się chwieje. Istotą jego kryzysu nie jest zresztą sama wiara ani spór o jej prawdziwą treść, lecz to, że coraz szersze kręgi ludzi Kościoła same dają świadectwo lekceważenia jej istoty i wiary w istnienie Boga a także jego zdolności do wpływania na…
Read More

CZYM WŁAŚCIWIE JEST POLSKOŚĆ?

Tytułowe pytanie, to niezamierzony rezultat rozważań o istocie polskości. A to, że jej obraz jest – wbrew wysiłkom publicystów - nieporównywalny z historią innych, stało się w pełni klarowne niedawno i dopiero wtedy, gdy nadszedł czas na podsumowanie wszystkich jej cech w zestawieniu z resztą Europy. Niedawna, historia kraju wydawała się być – bo tak ją przedstawiało tradycyjne podejście – zbliżona do dziejów innych narodów - Anglii, Włoch czy Francji. Wnikliwe spojrzenie wykazuje jednak, że polskość, to historia nie tylko jak tamtych długa i sięgająca średniowiecza, ale zjawisko swoiście „skokowe” i coś znacznie bardziej skomplikowanego od niemieckości, włoskości czy szwedzkości.…
Read More

JUDEO-POLONIA CZY POLONO-JUDEA? KOOPERACJA CZY KONKURENCJA?

Wahałem się czy ulec namowom i podjąć analizę tak delikatnego problemu jakim jest w dziejach naszego regionu Europy tak zwany problem żydowski. Jest on o tyle szczególny, że trudno go rzetelnie omówić go nie będąc pomówionym o stronniczość i nie narazić się wpływowym i opiniotwórczym środowiskom dla których sprawa wiąże się z powiązaniami rodzinnymi czy układami towarzyskimi. Ktoś powie, że to kwestia na tyle odległa, że takiego niebezpieczeństwa nie ma. Myli się głęboko, ponieważ region jest ojczyzną zarówno polskości jak i współczesnej żydowskości. W obiegowy sposób trudno omawiać sprawę która budzi tak wiele emocji. Powszechnie uważa się zresztą, że jeśli…
Read More

IMPERIUM ZŁA. ZDERZENIE Z TRADYCJĄ PIERWSZEJ RZECZYPOSPOLITEJ

Mam w pamięci to, że jeszcze kilka lat temu białoruscy studenci przekonywali mnie, że dla ich kraju nie ma innej drogi jak tylko pełna fuzja z Rosją. Mówimy przecież, dowodzili, odmianą języka rosyjskiego, oglądamy tylko moskiewską telewizję i nie poczuwamy się do większej od nich odmienności ani też do więzów z przedrosyjską przeszłością. Co się stało, że Łukaszenka musiał sfałszować zorganizowane przez siebie wybory a manifestujący przeciwnicy mogli masowo powiewać biało-czerwono-białymi flagami i zamiast postsowieckiego godła kraju podnosić dawny symbol litewsko-białoruskiej Pogoni. Co ma wspólnego dzisiejsza Białoruś z dawną symboliką Wielkiego Księstwa Litewskiego? Niemal identycznym znakiem posługują się Litwini, ale…
Read More

WIELKIE KSIĘSTWO BELARUSI

Jako samodzielne państwo Białoruś istnieje dopiero trzy dziesięciolecia, ale w szerzej rozumianej historii ma jej za sobą więcej niż pół tysiąclecia. Tyle, że najważniejsze źródło historii regionu, to polsko-litewska unia zawarta w Krewie w 1385 r., która wraz z powołaniem wielkiego księcia litewskiego na króla polskiego dała początek Rzeczypospolitej Polski i Litwy, otwierając ówczesne Wielkie Księstwo Litewskie na wpływy zachodnie i blokując ekspansywność mongolszczyzny. Z tego rachunku wynika, że region jako całość ma już sześćset trzydzieści pięć lat historii. Tyle, że historii szczególnej i niejednolitej, dającej równie niespodziane rezultaty. (więcej…)
Read More

(8) MITTELEUROPA CZYLI NIEMCY I AUSTROWĘGRY

Tekst jest fragmentem książki prof. Rafała Krawczyka „Mitteleuropa czy Sarmatia Europea?”. Pozostałe będą publikowane w kolejności  w miesięcznych odstępach. W okresie średniowiecza Austria była jednolitym krajem niemieckojęzycznym, ale już wtedy nietypowym. Położona na wysuniętym ku wschodowi obrzeżu germańskości stykała się z Madziarami i narodami słowiańskimi. Jej ekspansja musiała się jednak liczyć z istniejącą w regionie sytuacją narodowościową. To było też główną cechą kształtującą jej charakter jako kraju wielu narodowości i zmieniających się granic. Rozpoczęła mocarstwową karierę skromnie. W XIII wieku była tylko jednym z wielu niemieckich państw składających się na przestrzeń Rzeszy rozdrobnionej na wiele jednostek różnej wielkości. Zablokowana innymi rodzajami…
Read More

(7) Mitteleuropa, imperium Niemiec

Tekst jest fragmentem książki prof. Rafała Krawczyka „Mitteleuropa czy Sarmatia Europea?”. Pozostałe będą publikowane w kolejności  w miesięcznych odstępach. Jaques Rupnik, urodzony w czeskiej Pradze dyrektor paryskiego Centrum Studiów i Badań Międzynarodowych (CERD) i były doradca prezydenta Havla wsparł się kiedyś komentarzem zauważając, że jeśli „powiesz mi gdzie jest Europa Środkowa, to powiem ci kim jesteś”.Trafił w sedno głęboko nieostrej idei tego, czym właściwie jest, albo czym z pewnością nie jest ta część Europy. Ci, którzy pochodzą z Niemiec kojarzą ją z echem niemieckich ambicji wobec Mitteleuropy, jednolitego „okołoniemieckiego” obszaru rozciągającego się od Warty po Dniepr. Mieszkańcy Polski i Czech utożsamiają region…
Read More

RAFAŁ TRZASKOWSKI. PRZYPADEK CZY MAŁŻEŃSTWO Z ROZSĄDKU?

Rafał Trzaskowski jako kandydat na najwyższy urząd w państwie przedstawił się jako filosemita. Czy taka deklaracja ma znaczenie w toczącej się walce o prezydenturę? Jakie może to mieć wpływ na wyborców i mechanizm samych wyborów? Jak skojarzyć to z faktem, że udział w nich przywykliśmy łączyć z prawdziwą lub udawaną bezstronnością, podczas gdy rodzaj dominującej w „tyle głowy” kultury może narzucać odpowiedzi pozbawione obiektywności? (więcej…)
Read More

DWIE ODWROTNOŚCI NA JEDNEJ SMYCZY

Na początek wyjaśnijmy nieporozumienie. Spotykam się z zarzutem, że za dużo piszę o klęskach i wadach Polaków, za to za mało o ich bohaterskich czynach i narodowych sukcesach. Wymieniani są przy tym osobistości wielkie i twórcy niepodległości II Rzeczypospolitej lecz nie eksponowane: premier pierwszego rządu II RP Ignacy Paderewski, współtwórca Traktatu Wersalskiego Roman Dmowski, czy pogromca bolszewików - Józef Piłsudski. Trzeba więc podkreślić, że celem mojego rozumowania nie jest przypisywanie sprawczej roli w wielkich przemianach żadnym konkretnym osobom o choćby nie wiadomo jak znanych nazwiskach, ale analiza obiektywnych procesów, które się dzieją niezależnie od formatu ich bohaterów. Oni sami są…
Read More

POLSKI ARMAGEDDON. DWA GATUNKI NA JEDNEJ SMYCZY? (2)

Świat zajmuje się głównie koronawirusem a wyobraźnię ludzi rozpala wizja zagrożenia o rozmiarach Armageddonu. Szkoda, że nie dostrzega się też tego, że – inaczej niż sądzono - wydarzenie wpisuje się w szerszy obraz tego, że oto człowiek – rzekomo pan świata – nie tylko go nie kontroluje, lecz sam ulega procesom których jest uczestnikiem. Jego wiedza o otoczeniu staje się następstwem wydarzeń eksponujących wygodne prawdy, lecz skrywających te mniej poręczne. Sukcesywnie, tworzy się więc nieprawdziwy obraz, który może satysfakcjonować współczesnych, ale widziany w dłuższej perspektywie pokazuje, że jest nieprawdziwy. (więcej…)
Read More
No widgets found. Go to Widget page and add the widget in Offcanvas Sidebar Widget Area.