Jako samodzielne państwo Białoruś istnieje dopiero trzy dziesięciolecia, ale w szerzej rozumianej historii ma jej za sobą więcej niż pół tysiąclecia. Tyle, że najważniejsze źródło historii regionu, to polsko-litewska unia zawarta w Krewie w 1385 r., która wraz z powołaniem wielkiego księcia litewskiego na króla polskiego dała początek Rzeczypospolitej Polski i Litwy, otwierając ówczesne Wielkie Księstwo…
Category: Nauka
KORONAWIRUS A POZIOM MÓRZ I OCEANÓW. ALARM, CZY TYLKO OSTRZEŻENIE?
Koronawirus? Obudzimy się po nim (kto się obudzi ten górą!) w zupełnie innym świecie pełnym głębokich przewartościowań. Przed nami globalny test prawdy. Niewielu z nas zdaje sobie jednak sprawę z tego, co się właściwie wokół nas dzieje. Na pierwszy rzut oka dzień toczy się jak zwykle i niewiele się zmieniło. Jeśli dzisiaj jednak czegoś szczególnie…
(4) POJAWIENIE SIĘ EUROPY [1]
Tekst jest fragmentem książki prof. Rafała Krawczyka „Mitteleuropa czy Sarmatia Europea?”. Pozostałe będą publikowane w kolejności w miesięcznych odstępach. Przyczyną radykalnego wyodrębnienia się naszego kontynentu od reszty świata jest jego unikalna tożsamość językowo-mentalna. To bowiem używany język narzuca społeczeństwom matrycę pojęciową a także sposób widzenia otoczenia. Rzecz w tym, że nie jest on kwestią swobodnego wyboru,…
(3) Zachód to jedność czy tylko jednolitość?
Tekst jest fragmentem książki prof. Rafała Krawczyka „Mitteleuropa czy Sarmatia Europea?”. Pozostałe będą publikowane w kolejności w miesięcznych odstępach. Amerykański analityk George Friedman zauważył, że „kiedy mówimy o przyszłości, możemy być pewni jednego, że rzeczy, które wydają się trwałe i pewne, mogą się zmienić z błyskawiczną szybkością”. Dzieje się tak dlatego, że każde zjawisko ma osobne…
CZY ZNANY NAM ŚWIAT SPŁYNIE Z WODĄ? CO MA PIERNIK DO WIATRAKA?
Najczęstszym motywem naszych rozważań są globalne następstwa wizji Braudela (1902-1985), twierdzącego, że musimy w stosunku do dziejów ludzkości rozróżnić trzy rodzaje analizy, uzależnionej od ich cywilizacyjnego znaczenia: bieżące – to sfera aktualnej polityki, średniookresowe, są zamknięte w procesach gospodarczych. Najważniejsze są jednak te długookresowe, określone przez autora mianem długiego trwania. Pierwsza to angażuje nasz umysly codziennie…
TERAŹNIEJSZOŚĆ, KTÓRA JEST PRZESZŁOŚCIĄ
Po lekturze książek Feliksa Konecznego publikowanych przed kilkudziesięciu laty nie mogę wyjść z podziwu dla ich wciąż aktualnej przenikliwości i badawczej odwagi. To rzadki przypadek twórczości, która przemija tak wolno, że długo nie może być zastąpiona przez nowe rozwiązania. W tym wypadku przyczyna jest prosta – nie pojawiają się lepsze i obszerniejsze, bo też i…
SPRAWA POLSKA I JEJ SYMBOLIKA
„Rzeczywistości się nie tworzy. Można ją tylko dostrzegać”. (F. Koneczny) Motto podkreślać ma przekonanie, że to nie my tworzymy naszą rzeczywistość. Otacza nas niejako sama, właściwie bez naszej inicjatywy i aktywności. Jesteśmy w tej przestrzeni pasywni, nie mając w istocie wpływu na jej kształt. Generalnie ma dla nas ogromną wagę, tyle, że na codzień nie…
KONTYNENT GŁĘBOKO PRZEPOPŁOWIONY, CZY TO DWIE EUROPY W JEDNEJ?
Wiele wskazuje na to, że zbliża się oto koniec marzeń o jednolitym europejskim quasi-państwie rozciągniętym od Portugalii po wschodnie rubieże Ukrainy. Widziana z dłuższej perspektywy rzecz jest bardziej skomplikowana, ale przez to bliższa realiom. Nie ulega wątpliwości, że idealistyczna wizja międzynarodowej wspólnoty dążącej do budowy wspólnego podmiotu państwowego była zawsze bardziej kwestią ideologicznej wizji,…
JEDZĄ, PIJĄ, LULKI PALĄ, CZYLI KTO TU JEST „PANEM”, KTO „CHAMEM”?
Idee nie są bytem odrębnym i samoistnym. Nie mają ciała, kończyn ani mózgu. Istnieją na tyle, na ile pozwala im ludzka świadomość. Trwają w umysłach ludzi i są przekazywane od jednej osoby do drugiej drogą pozamaterialną, to znaczy w procesie intelektualnej percepcji, a nie fizycznego przemieszczania. Bez istnienia samych ludzi, idee nie mają podstaw…
CZY TO JUŻ KONIEC EUROPY, KTÓRĄ ZNAMY?
Zdrowy rozsądek to jedyna rzecz, na którą nie można liczyć, (…) a racjonalnie myślący ludzie nie są zdolni do przewidywania przyszłości. (…) Ich działania są zdeterminowane przez okoliczności. (G. Friedman) Odwieczną cechą Europy jest jej problem z dokładnym zakreśleniem granic. Dwa stulecia temu, jeszcze w czasach istnienia wielkich imperiów kolonialnych miał on także charakter globalny,…