Azja

ZEGAR HISTORII TYKA TYLKO W JEDNĄ STRONĘ…

“Pomiędzy Moskwą a dążącą do unii z nią Polską - zauważa historiozof - zaszło głębokie nieporozumienie: chcąc unii, chcieliśmy czegoś, czego oni nie mogli żadną miarą zrozumieć, bo leżało to poza umysłowością moskiewską”. Do dzisiaj nic się w tej przestrzeni nie zmieniło i Rosja wciąż nie rozumie na czym polega europejskość. “Tak, jak nie można żyć dwa razy, tak też i nie można być - podkreśla Koneczny - cywilizowanym na dwa sposoby”. Staje się to również problemem ludzi pragnących być lojalnymi obywatelami kraju zamieszkania lecz mimo to pozostać przy własnej kulturowej tożsamości. Istoty sprawy zwykle się nie dostrzega, bo i…
Read More

MOSKWA. ŚWIATOWA METROPOLIA CZY EUROPEJSKA PROWINCJA?

  Wbrew obiegowym opiniom nie tylko kontynentalna Europa ale także i sama Unia Europejska są dalekie od jednorodności. W jej przestrzeni wciąż mieszają się trzy wzorce: indywidualistyczne nawyki Zachodu, kolektywne w swej istocie prawosławie oraz cechy jej wschodniej części pochodzące z kultur słabiej wykształconych, do pewnego stopnia zawieszonych w próżni i tkwiących korzeniami w społeczeństwach leśno-stepowych. Z tego powodu sygnalizowaliśmy konieczność zajęcia się „kwestią rosyjską” jako sprawą odrębną, bowiem dopóki istnieje w dotychczasowej formie dopóty jej cień będzie padał na Europę. Dlaczego jednak Rosja ma być uznawana za twór szczególny, skoro wedle Huntingtona jest niekwestionowanym centrum światowego prawosławia? Jeśli tak,…
Read More

POLSKA DLA POLAKÓW CZY DLA CAŁEJ EUROPY?

W polskiej pamięci narodowej nie bez przyczyny przetrwały silne wspomnienia historyczne. Tyle, że wyobraźnia to jedno, a możliwości - drugie. Polska jest w tej pamięci albo ofiarą dziejów, albo też – patrząc oczami Ukraińców, Litwinów i Białorusinów - zagrożeniem dla ich własnych aspiracji. Z kolei sąsiednia Czechosłowacja (Czechy), to bardziej konkurent w walce  o regionalne przywództwo, aniżeli sprzymierzeniec. Pewne zalążki racjonalnej myśli o perspektywie jakiegoś rodzaju środkowoweuropejskiej wspólnoty pojawiły się po 1989 roku. Tyle, że wkrótce sam pomysł upadł, a jego animatorzy zmarginalizowani. Do niedawna wydawało się, że marzenia o wspólnocie na linii północ - południe, zamiast pomiędzy wschodem i…
Read More

O MIĘDZYMORZU RAZ JESZCZE

Dającej się dziś zauważyć modzie na rozważania o powstaniu nowej potęgi w postaci Międzymorza towarzyszy wyraźne rozchwianie Unii Europejskiej. Dotyczy przede wszystkim jej wschodniej, najmłodszej części, ponieważ Europa Wschodnia nie jest tylko pojęciem geograficznym, ale i historycznym, a i do pewnego stopnia kulturowo-politycznym. Do połowy XVIII stulecia albo nie używano tego pojęcia wcale, albo też za wschodnią, pograniczną część kontynentu uważana była Rzeczpospolita Polski i Litwy oraz wegierski styk z tureckimi posiadłościami na Bałkanach. Reszta dzisiejszej Europy znajdowała się poza jej uznanymi wtedy granicami, podobnie jak Rosję uważano za kraj azjatycki. Późniejsza zmiana oceny położenia regionu jest następstwem gwałtownie rosnącej…
Read More

ISLAM UŚREDNIONY, CZYLI PRAWIE SAMA NIEMOŻNOŚĆ

            Zarzut, z którym się czasami spotykam sprowadza się do oceny, że moje rozumowanie o islamie daje jego jednostronny obraz, ponieważ nie jest możliwe, aby tak wielki społeczny system liczący półtora miliarda uczestników składał się z ludzi spoglądających na świat z nieprzyjaźnią. Muszą tam przecież być też inni, zarówno umiarkowani, jak i całkiem liberalni, otwarci i kochający wszystkich ludzi, nie tylko pobratymców. Może i gdzieś są, lecz problem w tym, że samą istotą systemu jest jego jednolitość, a nie różnorodność. Europejskie, amerykańskie i australijskie matki zachęcają swoje dzieci do uczestniczenia w wyścigu do sukcesu, jakim jest w ich mniemaniu życie…
Read More

KONIEC EUROPY? NIE PIERWSZY I NIE OSTATNI…

            Europejska tradycja kulturowa sięga czasów antycznych, kiedy to grecki bóg Zeus, pod postacią byka, uwiódł fenicką księżniczkę o imieniu Europa, a ich potomstwo stało się początkiem Krety, pierwszego historycznego państwa europejskiego. Zabawne, że niezależnie od tych dumnych w swej oryginalności początków, intelektualiści tej samej Europy od czasu do czasu ogłaszają koniec jej samej, a także oddziaływania jej cywilizacji na resztę świata. Zwykle, za konkurenta grecko-rzymskiej Europy do przywództwa uznawano wtedy Niemcy lub Rosję, kultury młode, więc rzekomo prężne i tą młodością agresywne w porównaniu ze starą i nieco ospałą Europą, która potrafiła zmobilizować swoją…
Read More
No widgets found. Go to Widget page and add the widget in Offcanvas Sidebar Widget Area.