Koneczny

ANNA APPLEBAUM-SIKORSKA I ZMIERZCH DEMOKRACJI

  „Ludźmi rządzą abstrakty tworzone przez dobrze zorganizowane mniejszości narzucające wzorce innym”. „Ustroje mijają, deprawacja pozostaje” (Ignazio Silone, Paryż 1964) Dotarły do mnie dwie książki głęboko od siebie odmienne, żeby nie powiedzieć że w treści odwrotne. Jedna, autorstwa Anny Applebaum - amerykańskiej żony Radka Sikorskiego: „Zmierzch demokracji. Zwodniczy powab autorytaryzmu”, druga, to wydane przed półwieczem Prawa dziejowe Feliksa Konecznego. Przeglądam je równolegle i z jednakowym zainteresowaniem, chociaż niosą odmienne – żeby nie powiedzieć odwrotne – przesłania i to wcale nie z powodu dystansu czasowego. Jedna z nich - Konecznego - wnosi przemożną chęć zrozumienia istoty globalnego typu cywilizacji, druga – Anny…
Read More

CZY PRZESTALIŚMY ROZUMIEĆ WŁASNY ŚWIAT?

„Historią rządzą abstrakty, nie fakty, za to celem nauki jest dążenie do prawdy dla niej samej. (Feliks Koneczny)             Od czasu analizy sporządzonej przed ponad ćwierćwieczem przez Samuela Huntingtona niewiele zmieniło się w obszarze rozumienia tego, czym naprawdę jest człowieczeństwo i jego cywilizacja. Jeśli się zmieniło, to w stosunku do tej części Europy co do której autor był pewien, że pozostanie obszarem prawosławia i będzie trwałą częścią rosyjskiej strefy kulturowej. Idzie o Ukrainę, Białoruś, Rumunię, Bułgarię i resztę Bałkanów. Rosja miała być ich rdzeniem i najważniejszym wzorcem jako samodzielny i odrębny rodzaj kultury i religii.Wszystko jednak wskazuje na to, że…
Read More

TERAŹNIEJSZOŚĆ, KTÓRA JEST PRZESZŁOŚCIĄ

Po lekturze książek Feliksa Konecznego publikowanych przed kilkudziesięciu laty nie mogę wyjść z podziwu dla ich wciąż aktualnej przenikliwości i badawczej odwagi. To rzadki przypadek twórczości, która przemija tak wolno, że długo nie może być zastąpiona przez nowe rozwiązania. W tym wypadku przyczyna jest prosta - nie pojawiają się lepsze i obszerniejsze, bo też i omawiana materia jest nie tylko wyjątkowo trudna do ogarnięcia, ale wymaga wielkiej historycznej wyobraźni. A przecież geneza współczesności kryje się w przeszłości, nie jest więc zrozumiałe dlaczego dzisiejsze media są pełne najrozmaitszych komentarzy o sprawach bieżących, lecz bardzo niechętnie zajmują się kwestią podstawową – samą…
Read More

A PRORI, CZY A POSTERIORI? NIBY NIC A ISTOTNE!

Sposób myślenia profesora uniwersytetu wileńskiego Feliksa Konecznego (1862-1949) może wydać się zadziwiający. Jego rozumowanie wyprzedziło o ponad dwa pokolenia teorię Huntingtona, którą do niedawna uznawano za epokowe odkrycie i niepodważalny paradygmat naukowy. Tyle, że teoria okazała się płytsza od pełnych treści, chociaż znacznie wcześniejszych wywodów Konecznego. Ich obciążeniem okazało jednak to, że pisane były po polsku, nie zaś w jakimś innym, bardziej popularnym na Zachodzie języku. Gdyby nie ofiarność wielbicieli mogły się znaleźć w koszu historii. Nie były przecież zgodne nie tylko z poglądami sanacyjnych rządów czy powojennych władców wschodniej części Europy, ale również przeciwne piewcom teorii o wspólnotowości źródeł…
Read More

NARODOWA TOŻSAMOŚĆ. CZY MIAŁ W NIEJ UDZIAŁ FRANK, MESJASZ Z PODOLA?

Tytułowa kwestia wciąż mnie drąży i nadal nie znajduję odpowiedzi na pytanie: co się właściwie w Polsce dzieje i na czym polegają nagle ujawnione podziały tak głębokie, że aż trudne do zrozumienia? Merytoryczne różnice pomiędzy tymi, którzy do władzy właśnie doszli, a od niej odsuniętymi nie są przecież aż tak istotne, aby wyjaśnić gwałtowność odwzajemnianej nienawiści. O co w tym wszystkim idzie i jakie jest prawdziwe tło sprzeczności? Odpowiedź na pytanie pomogłaby nam zrozumieć nagłą zmianę oblicza Polski wobec zachodniej Europy i ewolucję atmosfery w polityce wewnętrznej. Nie idzie o formalne zmiany polityczne, które są naturalnym następstwem partyjnej praktyki, ale…
Read More
No widgets found. Go to Widget page and add the widget in Offcanvas Sidebar Widget Area.