rosja

BIAŁORUŚ. KULTUROWY FENOMEN CZY TYLKO ZBIEG OKOLICZNOŚCI?

Pojawiają się doniesienia o rosyjskich zakusach na Białoruś i pragnieniu włączenia jej w granice odnawiającego się imperium. Oznaczałoby to głęboką zmianę sytuacji geopolitycznej w Europie. Z pozoru, terytorium średniej wielkości zachodniego sąsiada, to dla Rosji – przy jej rozmiarach – rzecz prawie bez znaczenia. Faktycznie odgrywa jednak wielką rolę dla realizacji jej ambicji bycia uznanej za kraj europejski. Rosja ma zadawniony kompleks azjatyckości i wiele jej agresywnych działań we wschodniej części Europy jest spowodowane takim właśnie kompleksem i chęcią uzyskania większego stopnia uznania jako kraju w pełni europejskiego. (więcej…)
Read More

MOSKWA. ŚWIATOWA METROPOLIA CZY EUROPEJSKA PROWINCJA?

  Wbrew obiegowym opiniom nie tylko kontynentalna Europa ale także i sama Unia Europejska są dalekie od jednorodności. W jej przestrzeni wciąż mieszają się trzy wzorce: indywidualistyczne nawyki Zachodu, kolektywne w swej istocie prawosławie oraz cechy jej wschodniej części pochodzące z kultur słabiej wykształconych, do pewnego stopnia zawieszonych w próżni i tkwiących korzeniami w społeczeństwach leśno-stepowych. Z tego powodu sygnalizowaliśmy konieczność zajęcia się „kwestią rosyjską” jako sprawą odrębną, bowiem dopóki istnieje w dotychczasowej formie dopóty jej cień będzie padał na Europę. Dlaczego jednak Rosja ma być uznawana za twór szczególny, skoro wedle Huntingtona jest niekwestionowanym centrum światowego prawosławia? Jeśli tak,…
Read More

POLSKA DLA POLAKÓW CZY DLA CAŁEJ EUROPY?

W polskiej pamięci narodowej nie bez przyczyny przetrwały silne wspomnienia historyczne. Tyle, że wyobraźnia to jedno, a możliwości - drugie. Polska jest w tej pamięci albo ofiarą dziejów, albo też – patrząc oczami Ukraińców, Litwinów i Białorusinów - zagrożeniem dla ich własnych aspiracji. Z kolei sąsiednia Czechosłowacja (Czechy), to bardziej konkurent w walce  o regionalne przywództwo, aniżeli sprzymierzeniec. Pewne zalążki racjonalnej myśli o perspektywie jakiegoś rodzaju środkowoweuropejskiej wspólnoty pojawiły się po 1989 roku. Tyle, że wkrótce sam pomysł upadł, a jego animatorzy zmarginalizowani. Do niedawna wydawało się, że marzenia o wspólnocie na linii północ - południe, zamiast pomiędzy wschodem i…
Read More

CO DALEJ Z UKRAINĄ? JAKIE ZNACZENIE MA SPRAWA JĘZYKA?

            Niedawne wybory prezydenckie na Ukrainie stały się przyczyną nie lada zamieszania. Jeden z największych krajów Europy, znajdujący się w politycznym starciu z Rosją stał się nagle obiektem szczególnego zainteresowania. Jego źródłem nie były same wybory, które - w przeciwieństwie do Rosji - na Ukrainie mają znaczenie, lecz zwróciło uwage obserwatorów widoczne odwrócenie się Ukraińców od przypisywanego im dotąd antysemityzmu. Już sam ten fakt zastanawia. Oto kraj położony na dalekich obrzeżach Europy - z języka słowiański, z tradycji kulturowej - uznawany za schedę po imperium Rosji, wybiera na prezydenta osobę nie kryjącą żydowskich korzeni i kolportującą zdjęcie z wizyty w…
Read More

KTO WEŹMIE? ZNANY AKTOR Z KRZYWEGO ROGU CZY  Z BUDZIAKU?

Świat przewraca się do góry nogami. Oto kraj Europy Wschodniej uważany przez władze Izraela za najbardziej antysemicki w regionie, wybiera sobie jako kandydata na prezydenta człowieka, którego oboje rodzice nie tylko byli Żydami ale i on sam jest częstym gościem synagogi. A przecież głębokie uprzedzenie Ukraińców do Żydów miało być w opinii izraelskich ośrodków badawczych wciąż wyraźne jeszcze przed dwoma laty. Czyżby tak szybko tak wiele zmieniło się i to w tak krótkim czasie? A może problem nie sprowadza się po prostu do antysemityzmu, ma charakter głębszy i bardziej globalny? Jeśli tak, to co jest jego istotą i gdzie kryje…
Read More

UKRAINA. TO EUROPA, CZY JUŻ AZJA?

            Polska ma jednego sąsiada, którego losy będą mieć bezpośredni wpływ na jej własne. I nie są to Niemcy, bo ich przyszłość wydaje się ustabilizowana i „wewnątrzunijna”. Mamy na myśli Ukrainę, państwo istniejące zaledwie ćwierć wieku, lecz mające ogromne znaczenie dla przyszłości regionu. Jej granice zakreślą nie tylko kształt wschodnich krańców Europy, ale ostatecznie zadecydują o jej tożsamości. Trzy kierunki – zachodni, północny i południowy są dla ekspansji zamknięte, pozostał jeszcze wschód i o tę granicę toczy się współczesny spór. Rosja jest tego doskonale świadoma. Na codzień nie zdajemy sobie z tego sprawy oczekując, że wszystko się jakoś samo ułoży,…
Read More

ROSJA, CZYLI PIĄTE KOŁO U WOZU

„Pomiędzy cywilizacjami nie ma żadnych syntez”. (Feliks Koneczny)             Konkluzja sformułowana przez Konecznego ma dla oceny miejsca Rosji w regionie znaczenie szczególne. Jej państwo jest tworem znacznie późniejszym niż inne, a z globalnego punktu widzenia prowincjonalnym i zdecydowanie niedoskonałym. Chociaż wielka obszarem, jest wciąż czymś niedojrzałym i położonym na obrzeżach innych, bardziej kompletnych cywilizacji. Nie bez powodu nie znajduje w układzie globalnym wyraźnego miejsca. Nie jest wzorcem dla innych, nie jest też tworem samodzielnym i w pełni dojrzałym. Jest do tego na tyle pozbawiona wyraźnej tożsamości, że trudno uznać ją za kulturę autonomiczną i całkiem samodzielną. Rosjanie nie posiadają przy…
Read More

JAK ROZUMIEĆ DOGMATYKĘ PRAWOSŁAWIA?

                Ogłoszenie przez cerkiew ukraińską zamiaru podporządkowaniu się Konstantynopolowi w miejsce dotychczasowego zwierzchnictwa Moskwy przeszło w Europie niezauważone. W Moskwie zostało za to odczute jako prawdziwe trzęsienie ziemi. Ta bowiem pozostaje w świecie prawosławia praktycznie osamotniona a jeszcze niedawno wydawać się mogło, że to właśnie Rosja jest niekwestionowanym przywódcą jego świata. Co sie właściwie stało i dlaczego stało sie to tak wielkim wstrząsem dla rosyjskiej świadomości narodowej?  (więcej…)
Read More

FRONTALNE ZDERZENIE CZY POWOLNA UKŁADANKA?

„Łatwo poddać się pokusie, świadomie zatracić i wylądować wśród kłamców – w masie bezdennej głupoty, interesownej obojętności i bezwstydnego dbania o własny interes”. (Yizar Smilanski)             Świat zmienia się niepostrzeżenie i to wcale nie z powodu jego własnych usterek, lecz z krótkości ludzkiego życia. Na mapie świata obowiązującej w 1898 roku dominowały barwy mocarstw kolonialnych, które – jak się wydawało już na zawsze – podzieliły go pomiędzy siebie. Jego współczesny obraz jest jednak zupełnie inny i zdominowany nie przez narody, lecz wielkie kompleksy kulturowe, których istnienie z samymi narodami nie ma bezpośredniego związku. Co się zmieniło? Prawdziwe zmiany i głębsze…
Read More

CZY ROZPAD SYRII TO RÓWNIEŻ KONIEC ROSJI?

            Bombardowanie syryjskich składów broni chemicznej przez francuskie, angielskie i amerykańskie samoloty, to na pierwszy rzut oka incydent jakich wiele. Dotyczy jednak samej istoty światowej pozycji Rosji, a także jej przyszłości, skoro w swej wojennej strategii czuje się wciąż zmuszona udowadniać, że jest pierwszorzędnym mocarstwem i pierwszoligową potęgą wojskową. Problem wszakże w odpowiedzi na pytanie, czy to zamiar wynikający z dobrze przemyślanej strategii powrotu do gry godnej globalnej potęgi, czy też działania, których źródłem jest poczucie bezradności i brak innego pomysłu. Rosja zawsze była przede wszystkim mocarstwem wojennym, nie gospodarczym, ani też jakimkolwiek wzorcem społecznego…
Read More
No widgets found. Go to Widget page and add the widget in Offcanvas Sidebar Widget Area.